Endüstriyel tesis ve işletmelerde elektrik ile çalışan sistemlerin aktif hale getirilmesi açısından test ve devreye alma süreçlerinin tamamlanması gerekir. Süreçler kapsamında da tüm elektrik ile ilgili sistemler testten geçirilir ve daha sonrasında aktif hale getirilir. Ayrıca süreç sırasında tüm ekipmanlara enerji verilmesi öncesi saha testleri kurallara uygun bir şekilde gerçekleştirilir. Ardından elektriksel cihazlar da aktifleştirildikten sonra sistem işler hale getirilmektedir.
Test-devreye alma süreci tamamen doğru ve eksiksiz olarak bitirildiğinde, bir işletme yıllar boyunca problemsiz bir şekilde çalışabilir. Çünkü koruma sistemleri düzenli çalışmaz ise elektrik sistemi ve elektrik enerjisi ile çalışan tüm cihazlar her zaman risk altında yer alabilir. Kurallara uygun şekilde test ve devreye alma süreci kalibrasyon ayarı yapılmış primer ve sekonder test cihazları sayesinde uygulanır.

Saha Test ve Devreye Alma Neden Yapılır?
Süreç doğru şekilde tamamlandığında elde edilen veriler, uzman sertifikalı bir mühendis ve teknisyenler tarafından gözden geçirilir. Yaptıkları değerlendirme ile birlikte malzeme ya da ekipmanlar ile ilgili güvenli enerjilendirme ve işletme ömrü konusunda tüm bilgiler bir test raporu haline getirilir ve sonrasında sunum gerçekleştirilir.
Süreç özenli ve profesyonel şekilde uygulandığında, kurulum veya kullanım aşamasındaki elektrik sistemlerinde performans ve kalite değerlendirmeleri elde edilir. Bu durum tesis ve işletmede güvenlik sağlamak, sağlıklı çalışma ortamı elde etmek ve geleceği güvence altına alabilmek açısından çok büyük bir önem arz eder. Risk faktörlerinden uzak, güvenilir ve sorunsuz bir işletme için test-devreye alma süreci mutlak şekilde prosedürlere uygun şekilde uygulanmalıdır.

Test ve Devreye Alma Prosedürü Nasıl İlerler?
Test ve devreye alma prosedürü belirli adımların sırası ile takip edilmesi sayesinde tamamlanabilecek bir prosedürdür. Adımlar eksiksiz sürdürüldüğünde aktif edilen ve bakım sağlanan malzeme veya ekipmanlar uzun ömürlü bir kullanım sağlayabilir. Bu anlamda tesis ve işletmelerde kullanılacak ekipman ya da makinelerin belirlenmiş prosedürler ile devreye alınması ve bakımlarının yapılması gerçekten önemlidir. İşletmelerde test ve devreye alma süreci için adımlar ise şu şekildedir:
- Panoların taşınması ve nakliyesi
- Pano montajlarının yapılması
- Panoya enerji verilmesi öncesi yapılması gerekenler
- Panoya enerji verilmesi
- AG dağıtım pano malzemelerinin bakımlarının yapılması
- Bakım sonrasında sistemin devreye alınması işlemi
1. Panoların Taşınması ve Nakliyesi
Prosedür dahilinde ifade edilen adımlar sırası ile açıklanarak devam edilebilir. İlk adım olan panoların nakli ve taşınma işlemlerinde çok yüksek bir özen gerekliliği bulunmaktadır. Panolar, darbe ihtimallerine karşı güvenli bir şekilde naylon, karton, sarma malzemeleri veya köpük ile korunarak taşınmalıdır. Ambalajlama noktasında bazı hususlara da dikkat edilmelidir. Ambalaj malzemesinin panonun taşınacağı konuma uygun seçilmesi gerekecektir. Ayrıca ambalaj malzemesinin aynı zamanda su ya da nemden de etkilenmemesi üzerinde durulmalıdır.
2. Pano Montajlarının Yapılması
Test-devreye alma süreci içerisinde nakliyesi tamamlanan panolar düzgün bir şekilde montajlanmalıdır. Montaj işlemlerinin sıkıntısız tamamlanması açısından ise pano sabitleme saplamaları kullanılabilir. Montaj sırasında pano içlerindeki montaj deliklerinden destek alınması gerekecektir.
3. Panoya Enerji Verilmesi Öncesi Yapılması Gerekenler
Montajı yapılan elektrik panosuna enerji verilmesi öncesinde mühendis ve teknisyenler tarafından bazı kontroller yapılmalıdır. Öncelikle panonun ön sacları ya da pleksi parçaları sökülmeli ve sonrasında pano içerisinde bulunan ekipmanlar ve baralar sökülerek kontrol edilmelidir. Hemen sonrasında elektriksel bağlantılar arasında oluşabilecek gevşemeler ortaya çıkmaması için bağlantı kontrolleri yapılmalıdır. Gevşeklikleri engellemek açısından vidalar sıkıştırılmalı ve bara üzerindeki ekler kontrol edilmelidir.
Akım trafoları kontrolünde ise cıvata sıkıştırma işlemleri yapılarak, gevşeklik engellenmelidir. Mutlaka dış kılıf kontrolleri gözle yapılmalı ve eğer bir bozuk ya da çatlama bulunuyorsa da katiyet ile değişimi gerçekleştirilmelidir. Gevşeklik bulunduğu durumlarda ise cıvata ve vidalar sıkıştırılmalıdır. Enerji verilmesi öncesinde pleksiler ve örtü sacları tekrar takılarak izolasyon megeri ile bir kısa devre bulunup bulunmadığı kontrolü de yapılmalıdır. Eğer trafo ya da pano üzerinde izolasyon megeri yer almıyorsa, bir ölçü aleti ile kontrol mutlaka yapılmalıdır.

4. Panoya Enerji Verilmesi
Enerji verme işlemi öncesinde mutlaka işletmeye haber verilerek hareket edilmelidir. Ekip şefinden talimat alınarak, ekipman üzerindeki tüm kollarda yer alan kısa devre ve topraklama kaldırılmalı ve sonrasında panoya enerji verilirken, pano kapakları kapalı tutulmalıdır. Enerji verildikten sonra şalterler ve sigortalar kapatılmadan öncesinde de giriş gerilimi ölçülerek nominal sonuçlar kontrol edilmelidir. Ölçüm sonuçları ile nominal değerler elde ediliyorsa, enerji ile test yapılmaya devam edilebilir. Test ardından ana dağıtım panosu bulunan odaya hayvanların girişi de engellenmelidir.
5. AG Dağıtım Pano Malzemelerinin Bakımlarının Yapılması
Bakır baralar ve baraların mesnet izolasyon malzemelerine tutundukları noktalarda bir gevşeklik bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. Var olan gevşeklikler giderildikten sonra bara üzerindeki ek kontrolü yapılarak, ek temasları da gözden geçirilmelidir. Akım trafoları iletken bağlantı ekipmanları ve tespit cıvataları sıkıştırıldıktan sonra termik şalterler kontrol edilmelidir. Arıza ihtimallerinde termik şalter sistemin devre enerjisini kesme işlevi görür. Eğer aşırı ısınırsa, arıza yapabileceği için şalter bağlantıları gevşeyebileceğinden tespit cıvataları ve iletken bağlantı vidaları mutlaka sıkıştırılmalıdır.
6. Bakım Sonrasında Sistemin Devreye Alınması İşlemi
Prosedür kapsamında test ve devreye alma işlemleri için gerçekleştirilecek son adım, bakımın bitirilmesi sonrasında sistemin aktif hale getirilmesidir. Bir tesis içerisinde AG panosu üzerinden sistemin devreye alınması işlemi, bu adımlar izlenerek dikkatli bir şekilde tamamlanmalıdır.

Test ve Devreye Alma Mühendisi Görevi Nedir?
Test, devreye alma sürecinin uygulanması için uzman sertifikalı mühendisler ve teknikerler tarafından önemli ve mecburi bir görev üstlenilir. Pano testlerinin başlangıcından enerjlemeye kadar devam eden bu prosedür içerisinde sertifika ile uzmanlık elde etmiş kişiler test ve devreye alma mühendisi olarak hizmet verir. Mühendisler, test-devreye alma sürecinde projenin işletmeye kabulünden son kontrollere kadar uluslararası standartlara uygun test cihazlarını kullanır.

Saha Test Devreye Alma ve Bakım İşlemleri Hangi Dönemlerde Yapılır?
Endüstriyel tesisler ve işletmelerde elektrik sistemlerinin reel koşullarda güvenlik ve performans değerlendirmelerinin düzenli olarak yapılması gerekir. Değişen alanlarda kullanılabilen elektrik saha testi; güç dağıtım sistemleri, transformatörler, şarj istasyonları veya elektriksel izolasyon sistemlerinde uygulanabilir. Bilhassa elektrik enerjisi ile çalışan sistem ve ekipmanların güvenli çalışabilmesi ve doğru işleyişi kapsamında yine saha test, devreye alma işlemleri yapılmalıdır.
AR Elektrik olarak test ve devreye alma konusunda talebinize uygun bir şekilde planlı ve prosedürlere uygun bir işlem sağlayabiliyoruz. Öncelikle üzerinde durulan noktaya göre saha test amacı belirlendikten sonra bir plan oluşturularak işlem gerçekleştirilmektedir. İşlemler ilk kurulumdan sonraki yıllarda gereken bakım ihtiyaçlarına kadar her noktada da sunulabilir.