Fosil yakıtlar tükenebilen kaynaklar olarak ortaya koydukları karbon monoksit oranının yüksek olması gibi faktörler ile dünyaya her geçen gün daha fazla zarar vermektedir. Çevresel etkileri yanında maliyetlerinin de çok yüksek olması karşısında biyokütle enerji santrali sayesinde bioenerji elde edilmesi ise çok daha avantajlı ve çevre dostu bir yöntem ortaya koymaktadır.
Biyokütle bir ve genellikle de birden fazla organizmanın bir arada oluşturduğu kütle anlamına gelirken, enerji anlamında düşünüldüğünde ise organik maddelerden oluşan enerji kaynağıdır. Yani bu enerji kaynağının elde edilmesi için bitkiler ve hayvanlar başta olmak üzere mikroorganizmalar gibi biyolojik canlılardan elde edilen materyaller kullanılır. Örneğin; tarımdan arta kalan ürünler, ormanlardan toplanan ahşap parçaları, odunlar veya endüstriden elde edilen gıda atıkları gibi her atık bu enerjinin elde edilmesi için biyolojik anlamda ve yenilenebilir bir kaynak olarak kullanılır.
Biyokütle Enerji Santrali Nedir?
Biyokütle enerji santrali, biyokütle olarak ifade edilen organik ve biyolojik bileşenlerden elde edilen kaynağın kullanılması ile enerji üretimi gerçekleştiren bir nevi termik santraldir.
Biyokütle tamamen doğal kaynaklardan yani ormandaki çevresel doğa atıklarından, çiftlik hayvanlarının gübreleri gibi atıklardan ve tarım ürünlerinin kalıntılarından kaynaklanarak üretilir. Elde edilen üretim sonucu yani ürün biyokütle yakıtı anlamına gelirken, bu yakıt ısınmadan elektrik üretimine kadar birçok anlamda kullanılır. Çünkü yenilenebilir bir enerji çözümü olarak dünya genelinde daha az fosil yakıt kullanılmasını ve bu sayede de çevrenin sürdürülebilir şekilde daha az kirlenmesini sağlar.
Değişen biyolojik organik malzemelerin kullanımı ile biyokütle elde etmek mümkün olurken, genellikle bitkisel anlamda tarım ve orman atıkları, hayvansal anlamda ölü hayvanlar ve gübreler, gıda anlamında da işletme ve mutfak atıkları ya da tarımda özellikle yetiştirilen şeker kamışı gibi enerji bitkileri kullanılır. Hatta su kaynaklı bir şekilde deniz ve tatlı su algleri ya da endüstriden elde edilen kağıt ya da odun gibi atıklar biyokütle için kullanılmaktadır.
Biyokütle enerji santrali bahsedilen bu kaynakları kullanırken enerji üretiminde ilk olarak yakma tekniğinden yararlanabilir. Çünkü bu sayede ısı buhar türbinlerini döndürerek elektrik enerjisi ortaya çıkarırken, benzer şekilde bazen biyogaz elde edilerek sonrasında bu gaz sayesinde elektrik üretilebilir. Ayrıca fermantasyon, gazlaştırma veya transesterifikasyon yani biyokütle yağlarının reaksiyonu ile enerji elde edilmesi mümkün olmaktadır.
Biyokütle Enerji Santrali Nerelerde Var?
Dünya genelinde bakıldığında biyokütle enerji santrali kullanımı birçok dünya ülkesinde tercih edilirken, Türkiye’de de bulunmaktadır. Türkiye’de özellikle 70’ten fazla vilayette değişen boyutlarda santraller bulunduğu ifade edilebilir.
Ülkemizde biyokütle enerjisi bugün 70’ten fazla ilde değişen santrallerde üretilirken, ülkede kapasite olarak 2000 MW üzerinde elektrik üretimi sağlanmaktadır. Günümüzde en yüksek kapasite ile elektrik üretimi gerçekleştiren il ise İstanbul biyokütle enerji santrali olmak ile birlikte 250 MW üzeri üretim gücüne sahiptir. Benzer bir yapı ile çok yüksek enerji üretim kapasitesi ortaya kayan santral ise Ankara’da yer alırken, 130 MW üstünde bir güce ulaşmaktadır.
Türkiye’de doğal kaynakların kullanılması ve yenilenebilir enerji ile çevresel sürdürülebilirlik elde edilmesi açısından biyokütle enerji santrali kurulumları her geçen gün artmaktadır. Ülke genelinde elektrik kurulu gücü açısından %2 gibi bir payı bulunan biyokütle enerjisi yani biyoenerji çeşidi su ve güneş enerjisi ya da rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir kaynaklar ile birlikte kapasitesini her geçen gün arttırmaktadır.
Bugün ülkemizin dört bir yanında yayılmış biyokütle enerji santrali kurulumları yer alırken, sıralama açısından özellikle aşağıdaki şekilde en yüksek kapasiteli 5 il görülebilmektedir.
- 250 MW üzerinde kapasite ile İstanbul
- 130 MW üzerinde kapasite ile Ankara
- Yaklaşık 90 MW kapasite ile İzmir
- Takribi 80 MW kapasite ile Balıkesir ve hemen ardından benzer bir oran ile Samsun santralleri görülebilir.
Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesinin tümünde farklı illerde santraller yer alırken, bazı illerde çok düşük bir kapasite ortaya koysa dahi kentin elektrik ihtiyacını karşılamada önemli bir fayda oluşturan santraller yer almaktadır. Tamamen yerli ve milli bir yapı ile çalışan bu santrallerde özellikle farklı kentlerde katı atıkların toplanması sonrasında biyokütle enerji santrali için kullanım gerçekleştirilmektedir.
Sıkça Sorudan Sorular
Biyokütle santralinde ne yapılır?
Bu santrallerde tamamen organik bir yapıya sahip olan hayvansal, bitkisel, tarımsal veya su kaynaklı mikroorganizma atıkları ve çöpler gibi yakıtlar kullanılır.
Türkiye’de en büyük biyokütle enerji santrali nerede?
250 MW üzerinde bir üretim kapasitesine sahip olarak Türkiye’deki bu noktada en büyük santral İstanbul’da bulunmaktadır.
