Gelişen sanayinin daha hızlı ve verimli bir üretim gerçekleştirebilmesi için son yılların en büyük teknolojisi endüstriyel otomasyon olarak bilinmektedir. Otomasyon sistemleri içinde ise elektronik yapıya sahip olarak kullanılan birçok farklı cihaz ve ekipman yer almaktadır. Bu örnekler içerisinde de PLC en önemli mekanizmalardan biri olarak bilinmektedir.

PLC Nedir?
Endüstriyel otomasyon sistemleri dahilinde var olan bir elektronik parça olarak PLC, genellikle üretim proseslerine dahil edilir. Proses yani üretim hattı içerisinde otomasyon vasıtasıyla yazılımların kullanılması sayesinde bazen makinelerin bazen ise sistemlerin uzaktan kontrolü bu denetleme ekipmanı sayesinde gerçekleştirilir. Çünkü PLC, Programmable Logic Controller (Programlanabilir Mantık Denetleyicisi) anlamına gelir.
Endüstriyel üretimde özellikle insan gücünün kullanıldığı eski dönemlerde birçok zor aşama ile üretim gerçekleştirilirdi. Üstelik buna karşın üretimde insan hataları, verim düşüşü, risk faktörleri ve daha fazla zaman tüketimi gibi birçok faktör ile mücadele edilirdi. Ancak sanayide bir devrim olarak büyük bir dönüşüm gerçekleştiren endüstriyel otomasyon, birçok değişen elektronik cihaz ve yazılımın bir araya gelmesi ile tüm bu risk faktörlerini en düşük seviyeye düşürmeyi başardı.
Risk faktörlerini düşüren ve üretimdeki tüm zorluklara karşı otomatik ve pratik bir sistem sağlayan PLC, otomatik süreçler vasıtasıyla hazırlanan programı uygulayarak üretimi verimli ve ekonomik bir hale getirmektedir. Çünkü bu denetleyiciler çalışma sahasındaki bazen sıcaklık bazen çıkış verileri bazen akım gibi birçok değeri alarak kontrolden geçirir. Bu kontrolleri dahili yazılım sayesinde gerçekleştirirken, giriş ve çıkış bilgileri ile birlikte kaliteli üretim ve en düşük hata planlarını gerçekleştirirler.
PLC Merkezi Nedir?

Programlanabilir mantık denetleyicisi otomasyon sistemleri içerisinde görev alan bir elektronik ekipmandır. Bu sisteme ait olan merkez ise tüm giriş/çıkış işlemleri ile birlikte analizlerin yapıldığı ve yönetimin sağlandığı merkez anlamına gelmektedir. PLC merkezi dahilinde çoğu zaman birden fazla sistem bir arada çalışır. Sistemler topladıkları verileri analizlerden geçirerek, üretimde verim arttırma ve güvenlik sağlama avantajı ortaya koyar.
PLC merkezi belirli bileşenlerin bir araya gelmesi ile oluşturulur. Yer alan bileşenler ise aşağıdaki şekilde sayılabilir.
- Ana ünite oluşturulan merkezin en önemli kısmı olurken, ilk işlemler burada gerçekleştirilir ve PLC merkezi üzerine gelen farklı sistemlerin verileri burada gözden geçirilir.
- Daha sonra PLC denetleyicileri özel görevler için farklı farklı kullanılarak sitem içerisinde birleştirilir. Belirli bir alanı kontrol etmek ya da sadece belirli bir göreve odaklanmak üzere bu denetleyiciler kontrol cihazı olarak işlerim görürler.
- Farklı görevler ve alanlar için değişen PLC’ler sistemde çalışma yürütürken, veri iletişim ağı oluşturularak bu denetleyiciler arasında doğru bir iletişim altyapısı kurulur.
- PLC merkezi içerisinde gerçekleştirilen tüm çalışmaların HMI ve SCADA sistemleri ile de entegrasyon sağlaması gerekir. Çünkü bu sayede gerçek zamanlı izleme imkanı elde edilirken, gereken parametre değişimleri sağlanabilir ve hatalar anlık olarak analiz edilebilir.
- Merkezin en önemli ve son noktalarından biri de alınan tüm verilerin muhafaza edilmesi ve analizden geçirilerek hataların tespit edilip bakımların uygulanması için depolama ve analiz bölümüdür.
PLC merkezi belirli bir noktadan merkezi bir yönetim oluşturarak, tüm üretim sistemlerini çok daha pratik bir şekilde kontrol etmeyi ve hataları anlık olarak belirlemeyi sağlar. Bu anlamda kullanıldıkları endüstriyel tesislere göre daha kapsamlı veya pratik bir hale getirilmeleri mümkün olurken, merkez içerisine eklemeler yapılabilir veya yapı olduğu gibi değiştirilebilir.

PLC Ne İşe Yarar?
Endüstriyel tesislerde tüm sistemi daha pratik bir şekilde kullanabilmek için oluşturulan endüstriyel otomasyon teknolojilerinde üretim makine ve ekipmanlarının uzaktan kontrol edilebilmesi için PLC teknolojisinden yararlanılır. Programlanabilir bir yapıya sahip olan bu denetleyiciler en zor şartlarda dahi üretimi sürdürmek için kullanılabilmektedir.
PLC temel kullanım amaçlarının arasında otomatik bir çalışma sistemi elde edilmesi, hız veya sıcaklık açısından üretimin denetlenmesi gibi noktalar bulunur. Hatta insan kaynaklı hataları olabildiğince düşürerek yüksek optimizasyon oluştururken verimde artış imkanı sağlar. Üstelik PLC’ler esnek bir yapıya sahip oldukları için kullanıldıkları her sisteme göre programlama değişimine müsait olurlar. Değişen endüstriyel tesislerde değişen üretim programları ve uygulamaları ile rahatlıkla uyum sağlayabilirler.
Endüstriyel otomasyonun yürütülmesinde çok önemli bir yere sahip olan PLC, farklı cihaz ve ekipmanların iletişim içerisinde çalışarak sistemin verimli bir şekilde yürümesini sağlar. Farklı birçok noktadan gelen veriler sisteme giriş gerçekleştirirken, PLC merkezi üzerinde bu veriler gözden geçirilir, raporlanır ve daha önceden uygulanmış programa göre değişen birimlere çıkış verileri gönderilir. Bu işleyiş bir süreç kontrolü oluştururken, insan eli ile yapılabilecek işleri daha hızlı bir şekilde yaparak daha güvenilir sonuçları elde etmeyi sağlar.

PLC Seçimleri Nasıl Yapılır?
Programlanabilir mantık denetleyicisi için seçim gerçekleştirirken öncelikle bu sistemlerdeki kategoriler ön planda tutulmalıdır. Değişen kalitelerde ve kapasitelerde gerçekleştirilen üretimlerde bu kontrol sistemleri için mini boyutlu, mikro boyutlu ve RAK olarak nitelendirilen farklı PLC sistemleri yer alır. Bu sistemler içerisinde de seçim gerçekleştirirken aşağıdaki kriterleri hesaba katmak gerekecektir.
- Kullanılacak sistemin bellek boyutu
- Sistemin yedeklemeyi ne kadar hızlı ve yüksek boyutta gerçekleştirdiği
- Sistemde kaç adet zamanlayıcı bulunduğu
- İşlem kesme boyutları
- Elde edilebilecek teknik destekler
- Dayanıklılık
- Kurulacak sistemin maliyeti
- Kaç adet giriş ve çıkış noktası bulunması gerektiği
- Komut işleme ritmi
- Sistemin gerçek zaman saati
- Şifre ve güvenlik özellikleri
- İletişim yetenekleri
Seçimi etkileyen bu faktörler bağlamında da bugün endüstriyel otomasyonun bulunduğu birçok noktada PLC sistemleri kullanılabilir. Özellikle endüstriyel üretimde otomasyon büyük bir ihtiyaç oluşturduğu için bu denetleyicilere de büyük bir ihtiyaç yer almaktadır. Ayrıca birçok değişen verinin kontrolü açısından da otomotiv sanayi, imalathaneler, soğutma tesisleri, dev yapılardaki asansör sistemleri, aydınlatma mekanizmaları veya paketleme tesislerinde kullanım sağlanabilir.
PLC sistemleri endüstriyel otomasyon ile entegre bir şekilde çalışırken, ana kaynak olarak elektrik enerjisinden yararlanır. Elektrik enerjisinin de bir endüstriyel tesiste kullanılabilmesi açısından özellikle panolar ve enerji dağıtım hatları gibi ihtiyaçlar yer alır. Bu gibi ihtiyaçlar düzenli bir şekilde sağlanarak endüstriyel otomasyonda doğru bir PLC merkezi kullanımı gerçekleştirilmesi açısından da AR Elektrik olarak sunduğumuz hizmetlerden yararlanabilirsiniz.
Kaynaklar: